سقف شیروانی چیست؟
سقف‌ها با شیوه‌های گوناگونی اجرا می‌شوند. در جواب به سوال سقف شیروانی چیست؟ باید بگوییم که سقف شیروانی یکی از انواع سقف است که بیشتر برای ساختمان‌های مسکونی مورد استفاده قرار می‌گیرد. این نوع سقف ۲۰ تا ۸۰ درجه شیب دارد و در نما به شکل مثلث دیده می‌شود. اجرای شیروانی در مناطق پربارش و مناطق سردسیر نوعی پاسخ به اقلیم است چرا که از جمع شدن برف و باران روی بام خانه جلوگیری می‌کند. سقف شیروانی علاوه بر اینکه عملکرد مناسبی در برابر باران و برف از خود نشان می‌دهد، از نظر هزینه ساخت و اجرا نیز نسبت به سایر سقف‌ها مناسب‌تر است و با هزینه کمتری اجرا می‌شود. سقف‌های شیروانی وزن کمی دارند و بار زیادی به سازه بنا تحمیل نمی‌کنند و از این نظر نیز نسبت به سایر سقف‌ها برتری دارد. اجرای شیروانی با مصالح مختلف قابل اجرا است و برای انتخاب متریال مورد نظر باید با انواع متریال آشنا باشید.همچنین هزینه اجرای شیروانی بستگی به متریال مورد نظر دارد.
مراحل اجرای انواع شیروانی
برای اجرای شیروانی ابتدا شکل سقف و متریال مورد استفاده تعیین می‌شود. سپس پروفیل‌های زیرسازی طراحی می‌شوند. در مرحله بعد زیرسازی با پوشش مناسبی کاور می‌شود تا مقاومت سقف افزایش یابد. در مرحله بعدی پوشش نهایی اجرا می‌شود. متریال پوشش نهایی تعیین کننده نوع اجرا و شیوه اتصال آن است.
اجرای زیرسازی سقف
اجرای زیرسازی بخش مهمی در ساخت سقف‌های شیروانی دارد و کیفیت اجرای زیرسازی، کیفیت سقف شیروانی را تحت تاثیر قرار می‌دهد. زیرسازی سقف شیروانی، شکل کلی سقف را تعیین می‌کند و می‌تواند به شکل یک سویه، دو سویه یا مخروطی باشد. سقف‌های شیبدار با طرح‌های پیچیده به زیرسازی دقیق‌تری احتیاج دارند. بعد از تعیین شکل زیرسازی، جنس سازه تعیین می‌شود. برای اجرای زیرسازی سقف شیروانی می‌توان از چوب، فلز، بتن و… استفاده کرد.
طراحی مقاطع و شکل زیرسازی باید توسط مهندسین محاسب انجام شود تا کار دقیق و اصولی پیش برود. برای اجرای زیرسازی سقف شیروانی در ابتدا یک کلاف برای قرارگیری سقف شیبدار ساخته می‌شود. این کلاف می‌تواند از جنس پروفیل‌های فلزی یا چوبی باشد. اتصالات کلاف باید دقیق و محکم باشد تا در اثر نیروهای جانبی از جمله باد جدا نشود. سپس طول بلندترین دهانه محاسبه می‌شود و ساخته می‌شود. این دهانه در محل مناسب نصب می‌شود و سپس پروفیل‌های کناری به پروفیل اصلی متصل می‌شوند تا شیب مورد نظر برای سقف اجرا شود. قبل از شروع کار فاصله پروفیل‌های کناری با توجه به نیروی وارده بر سقف و جنس متریال آن تعیین می‌شود و در نقشه‌های اجرایی ثبت می‌گردد. پس از این نوبت به اجرای پوشش زیرسازی می‌رسد.
نصب پوشش زیرسازی
پوشش زیرسازی برای افزایش مقاومت سقف شیروانی انجام می‌شود. برای پوشش زیرسازی از متریال مختلفی مثل ساندویچ پنل‌های فلزی، توری و پشم شیشه و… استفاده می‌شود. انتخاب متریال برای پوشش زیرسازی باید با توجه متریال پوشش نهایی انجام شود. پوشش زیرسازی می‌تواند یک عایق حرارتی یا رطوبتی مناسب برای سقف شیروانی باشد. این مرحله از اجرای سقف شیروانی، در تعیین عمر سقف شیروانی و کیفیت آن موثر است و اجرای پوشش مناسب و مرغوب برای زیرسازی سقف تا حد زیادی از احتمال آسیب دیدن و نیاز به تعمیر کاهش می‌دهد.
اجرای پوشش نهایی سقف
برای پوشش نهایی سقف شیروانی متریال مختلفی وجود دارد که هرکدام از این متریال فوت و فن خاصی برای اجرا دارند. در انتخاب متریال باید وزن قابل تحمل برای سازه، آب و هوای منطقه و مسائل اقلیمی توجه شود. با توجه به این که ظاهر سقف شیروانی تاثیر زیادی در نمای بنا دارد در انتخاب متریال برای پوشش سقف شیروانی باید به هماهنگی آن با نمای بنا نیز توجه شود. سفال، ورق های گالوانیزه، شینگل، آردواز، فلز متریالی هستند که بیشترین استفاده را در اجرای شیروانی دارند. اتصال پوشش سقف شیروانی با توجه به نوع متریال آن شکل‌های متنوعی دارد و ممکن است به کمک میخ، پیچ و یا حتی چسب‌های مخصوص انجام شود. پس از نصب پوشش سقف، مرحله آب بندی شروع می‌شود و با توجه به متریال بخش‌های مختلف سقف آب بندی می‌شود.
نصب سقف شیروانی سفالی
سفال از قدیمی‌ترین مصالحی است که برای پوشش سقف شیروانی به کار می‌رود. البته امروزه تایل‌های سفالی کمتر در اجرای شیروانی به کار برده می‌شوند اما همچنان زیبایی سقف سفالی باعث می‌شود بعضی افراد این متریال را برای پوشش سقف شیروانی خود انتخاب کنند. برای این که پوشش سفالی سقف شیروانی کمتر دچار آسیب شود باید زیرسازی دقیق و با کیفیت انجام شود. تایل‌های سفالی باید به خوبی روی خرپاهای چوبی یا فلزی نصب شوند و هیچ تخلخلی میان آن‌ها وجود نداشته باشد تا راهی برای نفوذ آب باقی نماند. در مرحله آخر اجرای شیروانی با تایل‌های سفالی، آب بندی به صورت دقیق و اصولی انجام می‌شود و در صورت لزوم تیزه، کلاهک و پنجه‌ای نصب می‌شود تا آب بندی تاثیر مضاعف داشته باشد و همچنین میان شبکه اصلی یا تایل‌های سفالی گردش هوا برقرار باشد. از مزایای سقف شیروانی سفالی می‌توان به طرح زیبا، عایق بودن در برابر صدا و عدم استفاده از آزبست و مواد سرطان‌زا در ساخت آن اشاره کرد.
اجرای سقف ایرانیت
ایرانیت ورقهای موج دار است که عموما از فایبرگلاس و پشم شیشه ساخته می‌شود. ورقه‌های ایرانیت از نظر طرح و رنگ بسیار متنوع هستند و به همین دلیل سقف شیروانی ایرانیتی خیلی راحت با نمای بنا هماهنگ می‌شود. پوشش ایرانیت را می‌توان روی زیرسازی‌های فلزی یا چوبی اجرا کرد. ورقهای ایرانیت به صورت اورلب روی هم نصب می‌شوند تا از نفوذ آب و جانوران موذی به داخل سقف جلوگیری شود. این متریال قیمت مناسب و کیفیت بالایی دارد و یک انتخاب مناسب برای پوشش سقف شیروانی است و برای هر شرایط آب و هوایی مناسب است. ایرانیت بسیار سبک است و وزن زیادی به سازه بنا تحمیل نمی‌کند. پوشش ایرانیت از نظر مقاومت نسبت به سایر متریال پوشش سقف شیروانی ضعیف‌تر است و تحمل وزن چندانی ندارد و بهتر است برای مناطقی که بارش برف دارند انتخاب نشود.
اجرای سقف شیبدار چوبی ویلا
سقف شیروانی چوبی قدیمی‌ترین نوع سقف شیبدار است. چوب همیشه با نقطه ضعف اشتعال پذیری همراه بوده است اما امروزه با تکنولوژی‌های جدید موادی به چوب افزوده می‌شود تا این ضعف برطرف شود. چوب کاملا با طبیعت سازگار است و بیشتر در مناطق شمالی کشور استفاده می‌شود. ویلا یا خانه با سقف شیروانی چوبی نمای خیلی زیبایی خواهند داشت. سقف شیروانی چوبی طول عمر بالایی دارد و خیلی زود دچار فرسودگی نخواهد شد. اجرای شیروانی چوبی کار خیلی سخت و زمانبری نیست، البته اجرای سقف چوبی یک کار کاملا تخصصی است و اگر دست و اصولی انجام شود، سقف مقاومت و کیفیت لازم را خواهد داشت و دچار آسیب نمی‌شود. سقف شیروانی چوبی از نظر کیفیت و قیمت بسیار به صرفه است و انتخاب مناسبی برای ویلاها یا بناهای شمال کشور است.